Búgreinafélög

Búgreinafélögin hafa hvert sínu hlutverki að gegna. Eftir sem áður eru mörg búnaðarmál innan sveitar og innan héraðs, sem varða fleiri en þá, sem stunda viðkomandi búgrein. Búnaðarfélög sveitanna og héraðssambönd þeirra, búnaðarsamböndin, verða því áfram vettvangur bænda til að fjalla um landbúnað almennt.

Til þess að tryggja aðild búgreina að búnaðarsamböndum hefur sums staðar verið tekið það ráð að heimila búgreinafélögum héraðsins að tilnefna fulltrúa á aðalfund. Koma þeir fulltrúar til viðbótar við fulltrúa búnaðarfélaganna. Með þessu vinnst það, að menn ábyrgir í búgreinafélögum verða einnig ábyrgir, þegar fjallað er um mál búnaðarsambandsins.

Sumum kann að þykja óréttmætt, að sami maður geti þannig haft áhrif á kjör fulltrúa búnaðarfélags sveitar sinnar og fulltrúa búgreinafélags héraðsins og jafnvel fleiri en eins búgreinafélags. Það þarf ekki að koma að sök. Mál eru sjaldan leyst með afli atkvæða á aðalfundum búnaðarsambanda, heldur mun atkvæðagreiðsla oftast vera til að staðfesta samkomulag, sem náðst hefur með umræðu, þar sem öll sjónarmið hafa getað komið fram.

Kvenfélög

Heimilishald er búgrein, sem stunduð er á öllum bæjum. Þeir, sem þar hafa hagsmuna að gæta, hafa í flestum sveitum með sér félag, kvenfélag. Kvenfélögin hafa lítið farið út fyrir svið húsmæðra og kvenna og látið þá, sem bera ábyrgð á útiverkum, um búnaðarfélögin.

Af ýmsum ástæðum væri til heilla, að konur létu meira að sér kveða í búnaðarfélögum heima í sveitum, í búnaðarsamböndum og í Búnaðarfélagi Íslands og Stéttarsambandi bænda. Það kynni að breyta áherslum á mál og það gæfi ásjónu sveitanna ferskari blæ að hafa konur meðal fyrirliða bændanna í landinu.

Nokkuð er að losna um hefðbundna skiptingu á ábyrgð bónda og húsfreyju. Því mætti fylgja eftir með því ákvæði, að í stjórn búnaðarfélags skuli sitja kona. Ýmsar reglur má setja til að framfylgja því. Sams konar ákvæði mætti setja um stjórn búnaðarsambands. Slík ákvæði þjónuðu sams konar tilgangi og ákvæði um sérstaka aðild búgreinafélaga að aðalfundi búnaðarsambands.

Frey 82 (1986) 591